SỰ TỎA KHẮP TỐI THƯỢNG (KHÔNG – VÔ TƯỚNG – VÔ NGUYỆN)

Bản tánh của tâm được nói đến như là Phật tánh . Chính là sự tỏa khắp đồng nhất mà không chút nhiễm ô bởi những khuyết điểm . Chẳng hạn , cho dù chư Phật đầy khắp hư không . Vẫn có sự tỏa khắp đồng nhất . Vì trong đó không có cái gì hiện hữu để được lợi lạc từ trí huệ nguyên sơ và những phẩm tính tuyệt vời của các ngài . Cho nên chúng sinh đầy cả không gian và mỗi chúng sinh với một dòng tâm thức biệt lập . Vẫn hiện diện sự tỏa khắp đồng nhất . Trong đó không có cái gì hiện hữu bị ngăn ngại .

Lại dịp khác, tôi gặp người nắm giữ Tánh Giác Vốn Sẵn – Hungchhenkara Vĩ Đại trong một thị kiến. Tôi hỏi : “ Sự phô bày của những hiện tượng hình tướng này giống như cái gì ? ” ; và ngài ban cho sự trả lời sau đây :

“ Hỡi người đại căn , thức của năm thông lộ giác quan giống như hư không .Trong đó mọi sự đều có khả năng khởi lộ . Nên tư tưởng lan man trôi dạt giống như những chất liệu và thần chú do nhà ảo thuật sử dụng . Vì thế ; sự phô bày của những hiện tượng hình tướng biểu lộ từ sự hòa hợp cả hai giống như ảo ảnh huyễn thuật . Và thức kéo dài sự việc này giống như khán giả .

Tất cả sự việc đều như vậy . Vì mọi chất liệu dùng để lập thành chỉ giống những chất liệu được dùng trong huyễn thuật . Vì thế ; đường lối của Yoga Như Huyễn dùng những thần chú tịnh hóa để tinh lọc những chất liệu này thành tánh Không . Và những thần chú gia tăng chỉ dùng để tạo ra sự xuất hiện vô số hình tướng làm thích thú giác quan . Nên chúng trở thành những đối tượng của sáu giác quan làm cho tất cả những người trông thấy những trò chơi này thêm thú vị .

Hơn nữa , trong Yoga như huyễn . Người ta sẽ thiết lập môi trường đối tượng khách quan như thành phố của Càn Thát Bà . Với mục đích tạo ra những việc để giải thoát và giáo hoá chúng sinh như biến đổi nội dung của một giấc mộng . Vậy có được sự làm chủ Yoga Tối Thượng Của Huyễn . Vì thế , hãy xem xét sự kiện :Cho dù có bao nhiêu tinh tú phản chiếu trong một hồ nước . Những sự phản chiếu đều bao gồm trong nước .

Cho nên , bất kể bao nhiêu thế giới như những đồ chứa đựng và những thứ được chứa đựng . Đều bao gồm trong hư không duy nhất . Nên bất kể những hiện tượng hình tướng của Sinh tử và Niết bàn bao la và nhiều đến bao nhiêu . Đều bao gồm trong thật tánh duy nhất của tâm.

Bản tánh của tâm được nói đến như là Phật tánh . Chính là sự tỏa khắp đồng nhất mà không chút nhiễm ô bởi những khuyết điểm . Chẳng hạn , cho dù chư Phật đầy khắp hư không . Vẫn có sự tỏa khắp đồng nhất . Vì trong đó không có cái gì hiện hữu để được lợi lạc từ trí huệ nguyên sơ và những phẩm tính tuyệt vời của các ngài . Cho nên chúng sinh đầy cả không gian và mỗi chúng sinh với một dòng tâm thức biệt lập . Vẫn hiện diện sự tỏa khắp đồng nhất . Trong đó không có cái gì hiện hữu bị ngăn ngại .

Phương diện nền tảng của Pháp thân như là Phật tánh không có chỗ trụ . Không có một vật hay tác nhân nào phát sinh . Như vậy không có giới hạn của sự sinh .Vượt khỏi thời gian hay tác nhân nào có thể diệt . Có nghĩa không bị giới hạn của hủy diệt . Vì không rơi vào cực biên hiện hữu như thực thể có bản chất nào . Nên mắt của bậc chiến thắng cũng không thể thấy . Nên không rơi vào giới hạn của thường còn .

Vì không rơi vào cực biên không hiện hữu tạo thành nền tảng chung của Sinh tử và Niết bàn . Nên không bị giới hạn vào đoạn diệt . Vì vượt khỏi mọi chỗ trú , mọi vật thể hay tác nhân của đi . Nên không bị giới hạn của đi . Vì không chỗ trụ . Không có một vật hay tác nhân nào có thể đưọc xem là hiện hữu . Nên không bị giới hạn của đến . Vì mọi hiện tượng của Sinh tử và Niết bàn khởi lên riêng biệt ; và cá thể ở trong cõi giới bao la nền tảng của hiện thể hay Phật tánh . Như những tinh tú phản chiếu trong hồ . Nên không bị giới hạn của bản sắc .

Vì những cách thức của Sinh tử và Niết bàn khởi lên như thế nào cũng cùng một vị với nền tảng của hiện thể hay Phật tánh . Như những tinh tú phản chiếu trong đại dương . Nên không là gì khác hơn đại dương và không có giới hạn của sự tách biệt. . Vì không rơi vào cái nào trong tám cực biên giới hạn tạo tác ý niệm . Nên sự tỏa khắp không nhiễm ô bởi những khuyết điểm vẫn thường trụ .

Hơn nữa , nó là sự trống không . Trong đó không trên không dưới, không phương không hướng, không dứt đoạn hay tương tục thời gian.  Nó trống không trong đó nó hoàn toàn tỏa khắp và hoàn toàn trải khắp .  Cũng có tánh không bên ngoài . Trong đó không có hiện tượng bên ngoài được xem là thật , có bản chất hay hình tướng .

Lại có tánh không bên trong . Trong đó tự tâm bên trong vượt khỏi mọi nền tảng hay tự vào căn cứ nào . Cũng có tánh không chặng giữa – “ Trung đạo ” hay Sự Tỏa Khắp Tối Thượng . Trong đó giữa ngoài và trong . Không có sự phân biệt tạo thành những ý niệm nhị nguyên về đối tượng và chủ thể . Đây chính là tánh Không mở cửa vào giải thoát ..

Phương diện nền tảng của Pháp thân hay Phật tánh . Rốt ráo không có tướng tính cách xác định . Nên không thể diễn tả bằng lời nói . Vì vượt khỏi ước lượng của thí dụ và vắng bặt bất cứ vị trí như một thực thể có thể được chứng tỏ . Đây chính là Vô tướng rốt ráo . Cánh cửa khác của sự giải thoát .

Khi xem thật tánh của thực tại hay Phật tánh là sự “ Đạt Đến Trạng Thái Phúc Lạc phúc Cả Ba Thời ” . Lại cho rằng : Mục đích chính là đạt giải thoát trong nơi chốn nào đó hay cõi giới nào khác và đến đó chỉ cần thực hành đức hạnh về thân và ngữ . Như thế là cho rằng : Cảnh giới tỏa khắp trải rộng của hư không là đối tượng hay một tác nhân có đi có đến . Đó là  trạng thái tâm thức cực kỳ mờ rối và mê lầm ! .

Như vậy con đường là gì ? . Thật ra chỉ cần không dời đổi vị trí đích thật trong thật trạng hiện tiền . Và chứng ngộ là gì ? . Đó là thấu hiểu trực tiếp thật tánh là bản tánh của thực tại . Giải thoát là gì ? . Chính là thức tỉnh cái vốn đã giác ngộ trong bản tánh .

Ngoài ra nếu nỗ lực theo cách khác để vọng tưởng giải thoát là cái gì khác hơn nữa . Đó là mê lầm . Vì trong thực tại tối hậu . Không có cái gì hiện hữu làm nền khởi tưởng cho dù nhỏ nhất về mục đích vắng mặt sự khởi tưởng : Vô tác hay Vô nguyện ; một cánh cửa khác để đi vào giải thoát .

Hỡi chàng trẻ tuổi, chúa tể của tánh giác vốn sẵn . Con sẽ không được giải thoát nếu chỉ biết lắng nghe ta giải thích những điều này . Thế nên , phải biết khảo sát và phân tích những điều ta đã nêu ra . Và hãy đi vào sự trải nghiệm trực tiếp khởi lên từ những chiều sâu của hiện thể , và hãy làm vững chắc cái thấu hiểu và trí huệ của con . Con cũng nên trao truyền lại cho những người phước đức đáng được thọ nhận . Chớ nghi ngờ dòng tâm giác ngộ của ta truyền và phát lại cho từng cá nhân . Sau đó khuyên họ nên thực hành nhất tâm . Chắc chắn không bao lâu sẽ đạt được giải thoát ” .

Nói xong ngài biến mất khỏi tầm nhìn .

NHỮNG LỐI VÀO THỰC TẠI TỐI HẬU 

Dudjom Rinpoche – Việt dịch: Nguyễn An Cư

  NXB Thiện Tri Thức 2004