CON NGƯỜI TOÀN DIỆN VÀ TỰ DO – Tác giả: Nguyễn Thế Đăng – NXB Thiện Tri Thức 2017

CON NGƯỜI TOÀN DIỆN VÀ TỰ DO – Tác giả: Nguyễn Thế Đăng – NXB Thiện Tri Thức 2017

CON NGƯỜI TOÀN DIỆN VÀ TỰ DO
Tác giả: Nguyễn Thế Đăng
NXB Thiện Tri Thức 2017

Sự khám phá chiều rộng và chiều sâu của đời sống đã tạo nên văn hóa, văn minh của loài người. 

Kinh nghiệm của đời sống tùy thuộc vào chiều sâu và chiều rộng của mỗi cuộc đời con người. Đời sống là tất cả những gì biểu lộ, trình diện cho chúng ta qua kinh nghiệm. Đời sống là  kinh nghiệm của chúng ta về nó. Hiểu biết của chúng ta về đời sống là qua kinh nghiệm. Những tri thức khoa học cũng là những kinh nghiệm có tính khoa học về đời sống. Khi đời sống có nghĩa là những kinh nghiệm thì chiều rộng và chiều sâu của nó chỉ có thể có khi kinh nghiệm của chúng ta có chiều rộng và chiều sâu. Nói cách khác, đời sống chỉ hiển bày chiều rộng và chiều sâu của nó trước một tâm thức có chiều rộng và chiều sâu. Chúng ta thấy, ở bình diện cảm giác và bản năng thì từ một người bình thường cho đến một nhà khoa học, một nghệ sĩ, một vị thánh, tất cả đều hiểu biết, khám phá đời sống qua kinh nghiệm của chính họ. Tùy theo chiều kích của kinh nghiệm về đời sống của họ, hay nói cách khác, chiều kích tâm thức của họ mà có sự phân biệt cấp bậc, vị trí cũng như vai trò, giá trị sống của họ.

Tâm thức chúng ta quyết định chất lượng của đời sống chúng ta. Thưởng thức một bữa ăn ngon mà tâm chúng ta phiền muộn thì nhiều khi bữa ăn ấy lại là cực hình. Ăn mà tâm cứ đi đâu, lo việc gì ở đâu đâu thì còn làm sao biết được hương vị của đời sống. Tâm không có mặt ở hiện tại thì chúng ta có mắt để nhìn nhưng chẳng thấy, có tai để nghe mà chẳng nghe được âm thanh của cuộc đời, ăn mà chẳng biết mùi vị… (tâm bất tại yên, thị nhi bất kiến, thính nhi bất văn, thực nhi bất tri kỳ vị – Đại Học). Nếu tâm ta “chẳng tại”, không ở tại đây và bây giờ, thì ta chẳng thưởng thức, cảm nhận, hiểu biết gì về đời sống cả. Để ra vài trăm đô-la để đi du lịch, cùng một tour như nhau, với một giá tiền như nhau, nhưng mỗi người sẽ có một cách cảm nhận, thưởng thức, hưởng thụ mỗi khác. Người đi để quên nỗi buồn trong mình thì đôi khi lại buồn thêm ( Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ – Truyện Kiều). Có người sau một chuyến đi, đọng lại chỉ là “kinh nghiệm” về những món ăn, một vài hình ảnh phong cảnh và con người khác lạ. Có người cảm thụ sâu sắc hơn, trong họ sẽ có những ấn tượng khó phai về đất nước và con người ở xứ sở ấy, và như vậy, họ hiểu bản thân mình hơn. Sự khác biệt trong thưởng thức, nhận thức, cảm nhận, hiểu biết… là do sự khác biệt trong độ rộng và chiều sâu của tâm thức mỗi người. 

Trích đoạn: 01. Chất Lượng Của Đời Sống