NHỮNG NIỆM TƯỞNG ĐƯỢC GIẢI THOÁT

Tiếp theo là bình giảng bởi ngài Tenpe Nyima
Hãy nhận biết tánh giác, hãy làm chủ năng lực tự nhiên của nó, hãy để cho nó tự giải thoát.

Điều này muốn nói đến việc nhận ra các cảm xúc tiêu cực và các niệm tưởng thông qua chánh niệm. Không cần thiết phải loại bỏ chúng. Việc chúng xuất hiện cũng không sao nhưng bạn phải nỗ lực để duy trì chánh niệm. Không cần thiết phải nghĩ rằng “ôi lại là suy nghĩ khủng khiếp đó, mình không muốn có suy nghĩ này, nó buộc phải biến mất đi” Không cần thiết phải bám chấp như thế. Các niệm tưởng sẽ biến mất một cách tự nhiên thông qua sức mạnh của trạng thái chánh niệm vững vàng. Đó chính là tự giải thoát: các niệm tưởng tự giải thoát chúng. Sau đó ngài Tenpe Nyima nói:
Nếu hành giả sơ cơ và những ai chưa đạt được vững chắc không nhận biết được những niệm tưởng theo cách đó thì những niệm tưởng này sẽ trở thành các dòng chảy ngầm của những niệm tưởng. Nếu một người không tu hành thì về lâu dài người ấy sẽ không có khả năng để đối mặt với những tình huống gian nan.

Hành giả sơ cơ là người chưa đạt được sự vững chắc trong thiền định – tức là họ có thực hành thiền định nhưng chưa đạt được vững chắc. Đối với họ, khi niệm tưởng sinh khởi – cho dù là niệm tưởng rất vi tế – họ cần phải nhận biết niệm tưởng ấy ngay lúc nó sinh khởi, và chỉ thông qua duy trì chánh niệm liên tục, hãy quan sát xem niệm tưởng tự chúng biến mất như thế nào. Nếu không nhận ra được những niệm tưởng vi tế theo cách ấy thì chúng sẽ không biến mất, và vì thế sau đó nếu có điều gì gây xúc động mạnh xảy ra thì hành giả sẽ bị đau khổ, và sẽ không thể vượt qua được cảm xúc rất mạnh mẽ.
Tuy nhiên cũng đừng cố loại bỏ các niệm tưởng. Hãy để cho chúng sinh khởi. Đừng sợ hãi những niệm tưởng hay cảm xúc tiêu cực, mà thay vào đó hãy tập loại bỏ chúng thông qua chánh niệm ngay khi chúng vừa sinh khởi. Sau đó ngài Tenpe Nyima nói:

Nếu bạn không để cho những niệm tưởng được tự giải thoát thì chúng sẽ tích tụ những tập nghiệp. Đức Longchen Rabjam toàn giác đã nói rằng “vào khoảnh khắc tiếp theo của thức mà vẫn giữ được sự tỉnh giác về khoảnh khắc trước đó, thì vào chính thời điểm ấy bạn nhận ra bản tánh vốn có”. Nếu tiếp tục với suy nghĩ về sinh khởi, ngưng dứt hay về số lượng niệm khởi thì khi ấy thiền định của bạn sẽ trở nên mê lầm do bởi chấp vào khía cạnh ý nghĩa của sự bất nhị.
Khi một cảm xúc tiêu cực sinh khởi trong trạng thái chánh niệm, bạn nhận ra nó nhưng bắt đầu suy nghĩ về nó, thì khi đó bạn đang không thực sự tịnh hóa cảm xúc tiêu cực đó. Như thế là bạn chỉ nhận ra nó cảm nhận được cảm xúc đó – nhưng điều đó không có tức là bạn nghĩa là nó được tịnh hóa. Bản văn gốc nói rằng:

Vào chính khoảnh khắc bạn nhận biết, bằng việc thấy được bản tánh thật của những niệm tưởng một cách trần trụi nguyên sơ, bạn sẽ nhận ra trí tuệ đã quen thuộc từ trước. Thông qua việc nghỉ ngơi trong trạng thái đó, các niệm tưởng được tịnh hóa mà không để lại dấu vết gì, và đó là điểm cốt tủy. “Những niệm tưởng được giải thoát được nhận biết là Pháp thân”.

🍀🍀🍀🌼🍀🍀🍀

TRÍCH “NGỌN ĐÈN TRÍ HUỆ TỎA KHẮP”
TÁC GIẢ: GARCHEN RINPOCHE
Người dịch: Trần Thị Lan Anh
Hiệu đính: Ban dịch thuật Thiện Tri Thức Tháng 5/2019
NXB Thiện Tri Thức, 2019.

Ảnh nguồn internet

Post: Thường An