BA MẪU TRUYỆN THIỀN

126. 長慶蒲團 – Trường Khánh bảy bồ đoàn
Thiền sư Trường Khánh Huệ Lăng ở Phúc Châu (nối pháp Tuyết Phong) tham vấn trải qua nhiều thiền hội. Về sau, Sư tham học với Linh Vân, Sư hỏi:
– Thế nào là đại ý Phật pháp?
Vân nói:
– Việc lừa chưa đi, việc ngựa lại đến.
Cứ như thế Sư qua lại Tuyết Phong và Huyền Sa ngót hai mươi năm, ngồi rách bảy cái bồ đoàn mà chẳng sáng việc này. Một hôm, Sư cuốn rèm, hốt nhiên đại ngộ, liền làm bài tụng:
也大差矣也大差矣
捲起簾來見天下
有人問我解何宗
拈起拂子劈口打

Dã đại sai hĩ dã đại sai hĩ
Quyền khởi liêm lai kiến thiên hạ
Hữu nhân vấn ngã giải hà tông
Niêm khởi phất tử phách khẩu đả.

Cũng rất lầm, cũng rất lầm
Cuốn rèm lên thấy người chung quanh
Ai đến hỏi ta tông nào đấy?
Phất tử nhằm nơi miệng đánh nhanh!

Phong kể lại cho Huyền Sa nghe và nói:
– Gã này triệt rồi vậy!
Sa nói:
– Chưa chắc, đây là do ý thức làm ra, cần phải khám nghiệm qua mới được.
Đến chiều, giờ chúng tăng lên tham vấn. Tuyết Phong bảo Sư rằng:
– Đầu Đà Bị chưa chấp nhận ông. Nếu ông thật có chính ngộ hãy đối trước chúng trình xem!
Sư liền làm bài tụng:
萬象之中獨露身
唯人自肯乃方親
昔時謬向途中覓
今日看如火裡冰

Vạn tượng chỉ trung độc lộ thân
Duy nhân tự khẳng nãi phương thân
Tích thì mậu hướng đồ trung mịch
Kim nhật khán như hỏa lí băng.

Chính nơi vạn tượng bày một thân
Chỉ người tự nhận mới là gần
Lúc xưa lầm hướng ngoài đường kiếm
Xem lại băng trong lửa cháy rần.

Tuyết Phong nói:
– Chẳng thể là do ý thức làm ra.
Sư hỏi Tuyết Phong rằng:
– Từ trên chư Thánh truyền lại một con đường, thỉnh Sư từ bi chỉ dạy?
Phong im lặng hồi lâu. Sư bèn lễ bái mà lui. Phong liền mỉm cười. Sư vào phương trượng tham vấn Tuyết Phong, Phong hỏi:
– Là thế nào?
Sư thưa:
– Hôm nay trời tốt đáng mời làm việc công cộng.
Từ đấy sự đối đáp của Sư đều hợp huyền chỉ.
(Theo: Hội Nguyên, quyển 7.)

127.盤山肉案 – Bàn Sơn với thớt thịt
Một hôm, Bàn Sơn (nối pháp Mã Tổ) ở nơi ngã tư chợt thấy một người tại quầy hàng mua thịt, bảo với người bán:
– Cắt cho tôi miếng nào ngon nhất.
Người hàng thịt buông dao, khoanh tay nói:
– Thưa ông, miếng thịt nào mà chẳng ngon?
Sơn nghe lời ấy hốt nhiên đại ngộ, liền trở về bạch với Mã Tổ. Tổ ấn khả cho Bàn Sơn.
(Theo: Hội Nguyên, quyền 3.)

128.蜆子臺盤 – Hiện Tử rượu một bàn
Hòa thượng Hiện Tử ở phủ Kinh Triệu (nối pháp Lương Giới). Chẳng ai biết Sư là người chốn nào, sự tích rất kì dị. Sư không ở một chỗ nào nhất định, tự ẩn tâm nơi Động Sơn, hòa lẫn với thế tục ở Mân Châu. Sư chẳng theo luật nghi, chẳng nuôi đồ chúng. Mùa đông hay hạ, Sư cũng chỉ mặc có một chiếc áo nạp. Suốt ngày Sư lang thang ngoài bãi sông, lượm sò ốc để ăn, chiều tối liền vào ngủ trong đống giấy tiền vàng bạc ở miếu Bạch Mã tại Đông Sơn. Dân chúng gọi Sư là Hòa thượng Hiện Tử.
Thiền sư Hoa Nghiêm Tịnh nghe đồn về Sư nên muốn biết rõ là thật hay giả, bèn đến miếu trước, núp vào trong đống giấy tiền vàng bạc. Đến đêm, Sư trở về, Nghiêm nắm chặt lại hỏi:
– Thế nào là ý Tổ sư từ phương Tây lại?
Sư liền đáp: Bàn rượu trước thần.
Hoa Nghiêm buông tay ra nói:
– Quả thật ông cùng một cội rễ với ta!
Về sau, Nghiêm được Trang Tông mời vào Trường An, Sư cũng đến đấy trước. Mỗi ngày Sư tự vỗ tay ca hát hoặc giả điên khùng, đi về trong mưa tuyết mà không lưu dấu vết. Sau đó, chẳng ai biết được chỗ của Sư mất.
(Theo: Truyền Đăng, quyển 17.)
===o0o===

Trích : Vườn Thiền Rừng Ngọc
Tác giả: Thiền Sư Chí Minh & Tuyết Đường
Người dịch: Thông Thiền
NXB TP HCM

Post: Thường An