VĂN THÙ KHAI THỊ

Xưa, Ngài Vô Trước Văn Hỷ thiền sư đến động Kim Cương ở núi Ngũ Đài chiêm bái Đức Văn Thù. Ngài gặp một ông già đang dắt trâu đi và mời Ngài vào chùa.

Ông già gọi : “Sa di !” Thì có một đồng tử ứng tiếng dạ, chạy ra tiếp. Ông già thả trâu đi, dắt thiền sư lên nhà khách. Nhà cửa đều chói lọi ánh vàng. Ông già ngồi lên giường, chỉ một cái đôn gấm mời Ngài ngồi.

Ông nói : “Ông từ đâu tới ?”

Sư Văn Hỷ đáp : “Phương Nam”.

Ông hỏi : “Phật Pháp ở phương Nam trụ trì thế nào ?”

Sư đáp : “Đời mạt Pháp các Tỳ Kheo ít phụng trì Giới Luật”.

Ông hỏi : “Chúng nhiều ít ?”

Sư đáp : “Hoặc ba trăm, hoặc năm trăm”.

Sư Văn Hỷ trở lại hỏi : “Phật Pháp ở đây trụ trì thế nào ?”

Ông già trả lời : “Rồng rắn lẫn lộn, phàm Thánh ở chung”.

Sư hỏi : “Chúng nhiều ít ?”

Ông đáp : “Trước ba ba, sau ba ba”.

Ông kêu đồng tử đem trà và váng sữa lại. Sư dùng xong, tâm ý thông suốt.

Ông già cầm chén pha lê lên hỏi : “Phương Nam có thứ này không?”

Sư đáp : “Không có”.

Ông hỏi : “Bình thường lấy gì uống trà ?”

Sư không đáp được.

(Tiếc thay ! Đang khi ấy chỉ nên đập nát nghiến cái chén pha lê !)

Văn Hỷ thấy trời đã tối, bèn hỏi ông ở lại một đêm được chăng.

Ông già nói : “Ông còn cái tâm chấp không thể ở lại”.

Sư nói : “Tôi đâu có tâm câu chấp”.

Ông già hỏi : “Ông đã thọ Giới chưa ?”

Sư đáp: “Thọ giới đã lâu.”

Ông già nói: “Nếu không có cái tâm chấp thì thọ giới để làm gì?”

Sư cáo từ. Ông già bảo đồng tử tiễn Ngài về.

Ngài hỏi đồng tử : “Trước ba ba, sau ba ba là nhiều ít ?”

Đồng tử gọi lớn : “Đại Đức !”

Sư ứng tiếng dạ.

Đồng tử nói : “Đó là nhiều ít ?”.

Sư Hỷ lại hỏi : “Đây là chỗ nào ?”

Đáp rằng : “Đây là động Kim Cương, chùa Bát Nhã”.

Sư Văn Hỷ mới tỉnh ngộ ra rằng ông già tức là Văn Thù vậy. Không thể ra mắt trở lại được nữa, bèn cúi đầu trước đồng tử, xin một lời nói để từ biệt.

Đồng tử đọc bài kệ : Trên mặt không sân: đồ cúng dường Trong miệng không sân: xuất Diệu Hương Trong tâm không sân là châu báu Không dơ, không nhiễm tức Chân Thường. Nói xong, cả người lẫn chùa đều ẩn mất.

Thầy Hỷ sau tham học với Tổ Ngưỡng Sơn, chóng ngộ tâm khế, giữ chức Điển Tòa. Khi nấu ăn, Đức Văn Thù thường hiện hình trên nồi cháo. Sư Văn Hỷ lấy cái đũa tre quậy cháo đánh mà nói rằng : “Văn Thù tự mặc Văn Thù. Văn Hỷ tự mặc Văn Hỷ”.

Đức Văn Thù bèn nói bài kệ : “Bầu đắng rễ cũng đắng, Dưa ngọt tận cuống ngọt Tu hành ba đại kiếp Lại bị lão tăng từ (chối)”.  Thấu đến Trong Ấy lại còn nói có tâm câu chấp nữa ư ?

Tổ Tuyết Đậu tụng rằng : “Ngàn đỉnh nhấp nhô một màu lam Ai là Văn Thù để đối đàm Nực cười Thanh Lương nhiều ít chúng Trước ba ba sau cũng ba ba”.

Chỗ này mà thấu thoát được mới cho gặp mặt Đức Văn Thù.

Trích đoạn

Kinh Lăng Nghiêm Tông Thông

Việt dịch : Thubten Osall Lama – Nhẫn Tế Thiền sư (1889-1951)

Tây Tạng Tự – NXB Tôn Giáo

Post: Tánh Hải