Chủ thể và Đối tượng

Chủ thể và Đối tượng

Trong thế giới vật lý hiện đại, chúng ta không thấy một thực thể khách quan tự thân nó. Thay vì thế, chúng ta thấy một thực thể được tạo ra trong chính hành vi quan sát bằng sự gặp gỡ của chủ thể và đối tượng. Chúng ta tham dự bằng cách làm cho những thuộc tính của những đối tượng chúng ta quan sát xảy ra. Theo Lý Thuyết Tương Đối Đặc Biệt của Einstein, những thuộc tính của một đối tượng như khối lượng và chiều dài chỉ có những giá trị nhất định khi có một người quan sát đặc biệt. Những nhà vật lý cổ điển của thế kỷ 19 phản đối rằng những giá trị này luôn luôn có, dù chúng đã không được đo.

Sự phân chia tưởng tượng giữa chủ thể và đối tượng đã là một nguyên lý lâu xa nền tảng của những truyền thống chiêm nghiệm phương Đông. Đức Phật nói đến tánh Không của cả chủ thể và đối tượng – cái ta và thế giới. Tương tự những Upanishad của Ấn Độ đồng nhất Atman, bản tánh tối hậu của cái ta, với Brahman, bản tánh tối hậu của thế giới. Không hiện hữu độc lập với cái kia, cả hai là những phương diện không thể tách lìa của một thực tại duy nhất và bất nhị.

Mọi hình ảnh thế giới của con người là và luôn luôn vẫn là một chế tạo của tâm người ấy và không thể được chứng minh rằng có bất kỳ hiện hữu nào khác.

        ERWIN SCHRÖDINGER

****

Thế giới khách quan khởi lên từ tự tâm.

                                                ĐỨC PHẬT

****

Thế giới vật lý hoàn toàn là trừu tượng và không có tính hiện thực nào trừ sự liên kết của nó với ý thức.

        SIR ARTHUR EDDINGTON

****

Lìa khỏi tâm không có những đối tượng của những giác quan.

                                                        ASHVAGHOSHA

****

Sự phân chia thông thường thế giới thành chủ thể và đối tượng, thế giới bên trong và thế giới bên ngoài, thân thể và linh hồn, thì không đầy đủ và đưa chúng ta vào những khó khăn.

        WERNER HEISENBERG

****

Đường phân chia giữa “ta” và “không phải ta”, cái thuộc về chủ thể và cái thuộc về đối tượng, đã từng được tin là rốt ráo, bị bác bỏ là không thật.

K.VENKATA RAMANAN

****

Một thực tại độc lập theo nghĩa vật lý bình thường không thể quy là những hiện tượng cũng không thể quy cho những kết quả của sự quan sát.

                                                NIELS BOHR

****

Bị huyễn hoặc nghĩa là thấy biết những xuất hiện hình tướng khách quan và những xuất hiện hình tướng tâm thức như là có thực tại độc lập.

                                                BOKAR RINPOCHE

****

Mọi sự vật chất cũng là tâm thức và mọi sự tâm thức cũng là vật chất.

                                                DAVID BOHM

****

Những sự vật là những đối tượng vì do chủ thể (tâm); tâm (chủ thể) là như vậy vì do những sự vật (đối tượng).

        SENGTSAN

****

Chủ thể và đối tượng chỉ là một. Hàng rào giữa chúng không thể nói là đã sụp đổ như một kết quả của kinh nghiệm mới đây trong khoa học vật lý, vì hàng rào ấy không từng hiện hữu.

        ERWIN SCHRÖDINGER

****

Tính chủ thể và tính đối tượng chỉ là hai mặt của một tâm thức.

                                                SRI AUROBINDO

****

Thuyết tương đối và thuyết lượng tử đã chứng tỏ rằng quả là vô nghĩa khi phân chia dụng cụ quan sát với cái được quan sát.

                                                DAVID BOHM

****

Không có người thấy, không có đang thấy cũng không có cái được thấy. Chỉ có một thực tại – không biến đổi, không có hình tướng và tuyệt đối. Làm sao nó có thể phân chia?

                                                        SHANKARA

****

Khái niệm của thức thật ra đòi hỏi một cắt đôi giữa chủ thể và đối tượng, sự hiện hữu của cái cần thiết có luận lý, trong đó vị trí của vết cắt thì tùy tiện ở một mức độ nào đó.

                                                WOLFGANG PAULI

****

Chúng ta thường phân biệt trong và ngoài, nhưng … sự phân biệt không gì khác hơn là một hình thức tạo lập của tư tưởng … Hãy đổi vị trí, và cái bên trong là bên ngoài, và cái bên ngoài là bên trong.

                                                D.T SUZUKI

****

Không rõ biết nó và không nhìn một cách toàn bộ có hệ thống nghiêm ngặt về nó, chúng ta gạt chủ thể biết ra khỏi lãnh vực thiên nhiên mà chúng ta đang cố gắng tìm hiểu. Với cá nhân chúng ta, chúng ta rút lui vào phần hạn của một người nhìn không thuộc về thế giới nữa, do đó đây chính là tiến trình trở thành một thế giới đối tượng và “khách quan”.

        ERWIN SCHRÖDINGER

****

Không nhận biết ta, con đối tượng hóa ta thành một thực thể bên ngoài.

Nhưng cuối cùng khi con khám phá ra ta,

Một tâm nguyên sơ trần trụi khởi lên từ bên trong,

Tánh giác tuyệt đối thấm nhuần vũ trụ.

                                                        YESHE TSOGYAL

****

Trong nội quan, rõ ràng không thể phân biệt rạch ròi giữa bản thân những hiện tượng và tri giác có ý thức về chúng.

                                                NIELS BOHR

****

Nếu đối tượng không có bản chất là giác, nó sẽ không được sáng tỏ, nó vẫn như trước (là những hình tướng). Cái giác không thể khác (với đối tượng). Cái giác là bản tánh của đối tượng.

                                                        UTPALADEVA