THUẦN PHỤC CÁC VỊ YOGIN

Từ nguyên gốc yoga, yogi v.v nghĩa là “hợp nhất, kết hợp”. Những vị yogin kiệt xuất nhất, tâm của họ hợp nhất với ý nghĩa cao quí nhất (Chân như) — một sự hợp nhất đạt được qua tu tập Kim Cương Thừa. Vào thời đại
của Tilopa đã có vài người đạt tới mức độ đó, nhưng cũng có nhiều yogin bậc thấp thực hiện nhiều loại luyện tập khác nhau về thể chất và tinh thần. Một số người đã đạt được những năng lực đặc biệt hoặc các kỹ năng chuyên biệt trong thiền định.

Ví dụ, có một câu chuyện về vị yogin, một hôm đang ngồi trên không cách điện thờ ba mét nhận thấy nếu ông ta duỗi cánh tay thì ngón tay của ông có thể chạm tới điện thờ. Ông ấy đã thử và thành công. Tuy vậy sau vài ngày khả năng đó bị mất đi. Năng lực thiền định và các hoàn cảnh hữu hình nổi trội chỉ tạm thời đủ mạnh mẽ để sinh ra hiệu quả đặc biệt đó.

Một trong số các vấn đề (sai lầm) của loại kinh nghiệm như thế, hay nhìn chung với bất kì kiến thức đặc biệt nào, ta có thể dễ dàng trở nên kiêu ngạo với thứ đã đạt được và bị mắc kẹt ở đó, tất cả động cơ để tiến bộ bị tiêu hao lãng phí. Khi Tilopa thuần phục những vị yogin, ngài đã ngăn trở tính kiêu ngạo này và giúp họ tạo ra phòng tuyến bảo vệ lâu dài — đó là sự nhận thức Chân như đích thực.

Ở phía Nam tiểu lục địa có một vị Đại đế (maharaja) rất yêu thương mẹ mình. Ông hiến dâng rất nhiều cho cuộc sống tốt lành của bà mẹ về tâm linh cũng như thế gian. Một hôm Đại đế hỏi mẹ rằng ông ấy có thể làm gì để khiến bà hài lòng và trợ giúp khía cạnh tâm linh của bà bằng cách tạo ra vài thiện hạnh mạnh mẽ. Sau một hồi suy nghĩ, bà nói nhà vua nên mời nhiều học giả (pandita), thành tựu giả (siddha) và Đà kì ni đến thủ phủ của họ làm một mạn đà la phi thường, và ban cho bà và thần dân lễ quán đảnh, không có gì khiến bà thỏa mãn hơn việc đó..

Vị đại đế sai những người đưa tin đi khắp nơi tìm kiếm và thỉnh mời những vị cao quí đó. Từng người đến và sau cùng trở thành hàng nghìn người. Đặc biệt tại địa điểm được chọn, sự tập hợp ấn tượng và độc nhất này là thiết lập mạn đà la và chuẩn bị những phẩm cúng dường dồi dào, phong phú được sắp đặt đẹp đẽ, ngay ngắn. Khi mọi người đang bận bịu làm việc, một Đà kì ni già cắt ngang công việc cất tiếng hỏi “Tốt rồi, ai trong số các vị sẽ chủ trì những nghi thức này? Không có chủ lễ thì sẽ hỗn loạn. Nếu chư vị không thể chọn ai, tôi sẽ rời đi!”

Nhận ra câu hỏi có lý của Đà kì ni già, mọi người bắt đầu tự hỏi “Ai trong số chúng ta là thích hợp nhất?” Các vị yogin và Học giả đề xuất chính họ, hay bạn bè của mình, và tuyên bố họ đáp ứng tiêu chuẩn, nhưng không ai đủ phẩm chất và năng lực trở thành chủ lễ theo cách lựa chọn tự nhiên và thuyết phục. Sau đó Đà kì ni già nói “Rất tốt, các vị nên mời em trai tôi vì ông ấy có thể làm chủ lễ”.

Vì vậy họ mời Tilopa. Ở khía cạnh này, ta nên hiểu rằng trong số nhiều người cao quí này, họ có chức vị khá nổi tiếng, họ quen mặc đẹp và được tôn trọng. Khi thấy Tilopa, diện mạo bẩn thỉu và nghèo khổ đang đến từ xa, họ khá khó chịu. Sự kiêu hãnh của họ bị chọc tức khi người không ấn tượng như thế sẽ chủ trì các nghi lễ, họ ra sức ngăn cản ngài đến bằng cách sử dụng mọi kĩ năng của sức mạnh thần thông chống phá lại ngài. Tuy nhiên, những phép màu đáp trả của Tilopa tràn đầy trí tuệ sáng chói của ngài, khiến những phép thần thông của họ trông thật thảm hại, nếu so sánh thì rất giống trò chơi của trẻ con, chúng không còn là phi thường nữa. Chẳng bao lâu họ nhận ra rằng họ đang chứng kiến một chúng sinh quá đỗi siêu phàm và chào đón ngài như một vị chủ lễ.

Hướng về những vị khách, Tilopa đã hiển lộ mạn đà la từ mọi lỗ chân lông trên thân ngài. Khi ngài làm thế (như chúng ta biết câu chuyện Milarepa và sừng trâu yak), không có mạn đà la biến mất hay thân ngài mở rộng, tất cả khách dự đều nhìn thấy một mạn đà la chi tiết sống động trong từng lỗ chân lông của ngài. Họ có thể thấy điều kỳ diệu này bởi sự hiện diện áp đảo của ngài đã phá hủy tính kiêu ngạo của họ, cho phép hoạt động tâm linh trước đây của họ bây giờ gặt hái thành quả. Tilopa dạy rằng:

“Kye ma! khi an trú hãy trú trong trung tâm của hư không.
Khi bạn nghỉ ngơi; hãy nghỉ trên đầu ngọn giáo.
Khi bạn nhìn; hãy nhìn như mặt trời.
Ta, Tilopa, một yogin nhận ra chân lý tối thượng, thoát khỏi mọi hình thức của sự nỗ lực.”

☀Bình Giải:
Kya ma là tiếng khóc hay điều đau buồn. Lòng bi mẫn của ngài đối với tất cả vị yogin này — những người không có chứng ngộ thực sự. Nếu ai đó muốn phô diễn những phép huyền diệu như ngài thì họ phải an trú trong trung tâm hư không, Pháp giới (dharmadhatu) – chân lý tối thượng, cõi giới ‘tối cao nhất trong tất cả’, như đã lưu ý ở trên, có thể không bao giờ có một trung tâm bởi vì không gian được biết là không có chỗ tận cùng. Điều này nên là pháp tu thường xuyên của họ (yogins). Một vị yogin chân chính không nên có hy vọng hay sợ hãi, không mong đợi hay lo lắng. Như Tilopa từng nói:

“Một yogin không hy vọng hay sợ hãi sẽ an trú trong trạng thái không thay đổi hay dịch chuyển”.

Do đó khi ta đắm mình trong trạng thái Nhất như là đã sẵn sàng để nghỉ ngơi trên đầu ngọn giáo nếu cần thế. Với việc bàn cãi và ganh đua, những người đáng kính đó đã chứng tỏ không vượt ra khỏi các khuynh hướng của mình và vẫn là nô lệ cho những hy vọng và lo lắng thầm kín.

Vì mặt trời chiếu sáng, các hành tinh quay xung quanh tạo nên dịch chuyển ngày và đêm. Những đám mây hoặc các hiện tượng nguyệt thực hay nhật thực cũng thay đổi ánh sáng trên trái đất. Cuộc sống trên bề mặt hành tinh (trái đất) là sự dịch chuyển liên tục từ sáng tới tối hay tối tới sáng, tuy vậy, trên các tầng trời cao hơn, mặt trời chính nó cũng không có gì để làm với tất cả những thay đổi tương đối trên trái đất: nó chiếu sáng liên tục với sự sáng chói. Khi một yogin nhìn mọi thứ, cách nhìn của anh ta nên nghỉ ngơi trong bản tính tâm chói sáng đó, siêu vượt những ý nghĩ bất chợt thoáng qua của tâm. Cách nhìn của anh ta được ví von nên như thiên thể mặt trời.

Tilopa là một yogin đã chứng ngộ chân lý tối thượng vì vậy ngài thoát khỏi mọi sự phức tạp tinh thần liên quan đến nỗ lực. Tuyên bố của ngài phát lộ tới các Học giả, Yogin, và Đà kì ni rằng ngài đã chứng ngộ thành tựu tối hậu.

☀Kết Thúc Bình Giải.

Sau này họ (yogin) bắt đầu tu tập để đạt chứng ngộ trọn vẹn giống như Tilopa. Trước đây mỗi người tu tập pháp tu riêng biệt của mình. Sau đó do lòng từ ái của Đại đế và hoàng hậu, và phương pháp thiện xảo của Tilopa, tất cả họ có thể tìm ra cách thức cá nhân đạt đến mục đích tối thượng chung. Nếu không họ vẫn bị ách tắc trong vũ trụ nhỏ bé của mình.
——-☀☀☀——-
TILOPA – VÀI NÉT VỀ CUỘC ĐỜI CỦA NGÀI TILOPA – Bình Giải Của Đạo Sư Chamgon Kenting Tai Situpa Thứ 12
Việt ngữ: Thu Sonam Chodron